УИХ-ын 2020 оны хаврын ээлжит чуулганы өчигдрийн үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаанаар Үндсэн хуулийн цэцийн 2020 оны 02 дугаар дүгнэлтийг хэлэлцлээ. Цэцийн дүгнэлтийн талаар Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүн Д.Солонго, Хууль зүйн байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг Х.Нямбаатар, Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлтийг УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт нар тус тус танилцуулав.
Цэцийн дунд суудлын хуралдаанаар уг маргааныг хянан хэлэлцээд УИХ-аас 2019 оны арванхоёрдугаар сарын 20-ны өдөр баталсан УИХ-ын Сонгуулийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.1 дэх хэсэгт зааснаар;
-Энэ хуульд заасны дагуу сонгууль товлон зарлахаас өмнө Улсын дээд шүүхэд бүртгүүлсэн нам сонгуульд оролцож, энэ хуульд заасан шаардлага хангасан Монгол Улсын иргэнийг УИХ-ын гишүүнд нэр дэвшүүлэх эрхтэй гэж заасны “Энэ хуульд заасны дагуу сонгууль товлон зарлахаас өмнө …”, мөн хуулийн 28 дугаар зүйлийн 28.3.1 дэх заалтад;
-Энэ хуульд заасны дагуу нам, эвсэл сонгуульд оролцохоо илэрхийлэх хугацаанаас өмнө Улсын дээд шүүхэд бүртгүүлсэн” гэж заасны “Энэ хуульд заасны дагуу нам, эвсэл сонгуульд оролцохоо илэрхийлэх хугацаанаас өмнө …” гэсэн нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 16 дугаар зүйлийн 9 дэх заалтад “… сонгогдох эрхтэй. …”, 19 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Төрөөс хүний эрх, эрх чөлөөг хангахуйц … хууль зүйн … баталгааг бүрдүүлэх … үүргийг иргэнийхээ өмнө хариуцна” гэж заасныг тус тус зөрчсөн байна гэж дүгнэжээ.
Харин УИХ-ын Сонгуулийн тухай хуулийн 6 дугаар зүйлийн 6.1 дэх хэсэгт,
-Энэ хуульд заасны дагуу сонгууль товлон зарлахаас өмнө Улсын дээд шүүхэд бүртгүүлсэн нам сонгуульд оролцож, энэ хуульд заасан шаардлага хангасан Монгол Улсын иргэнийг УИХ-ын гишүүнд нэр дэвшүүлэх эрхтэй” гэж заасны “Энэ хуульд заасны дагуу сонгууль товлон зарлахаас өмнө …”, мөн хуулийн 28 дугаар зүйлийн 28.3.1 дэх заалтад “Энэ хуульд заасны дагуу нам, эвсэл сонгуульд оролцохоо илэрхийлэх хугацаанаас өмнө Улсын дээд шүүхэд бүртгүүлсэн;” гэж заасны “Энэ хуульд заасны дагуу нам, эвсэл сонгуульд оролцохоо илэрхийлэх хугацаанаас өмнө …” гэсэн нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 16 дугаар зүйлийн 10 дахь заалтад “нийгмийн болон өөрсдийн ашиг сонирхол, үзэл бодлын үүднээс нам … байгуулах, сайн дураараа эвлэлдэн нэгдэх эрхтэй. …” гэж заасныг зөрчөөгүй байна гэж үзжээ.
УИХ-ын Хууль зүйн болон Төрийн байгуулалтын байнгын хороо 2020 оны дөрөвдүгээр сарын 28-ны өдрийн хуралдаанаар Үндсэн хуулийн цэцийн 2020 оны 02 дугаар дүгнэлтийг хэлэлцэж, хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй гэж тус тус үзсэн байна.
Цэцийн дүгнэлттэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү асуулт асууж, хариулт авсны дараа Үндсэн хуулийн цэцийн 2020 оны 02 дугаар дүгнэлтийг хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй гэж үзэв.