Т.ЭРДМАА

МАН-ын эдийн засгийг хөгжүүлж, иргэдийн амьдралыг сайжруулна гэсэн амлалтад дүн тавих цаг тун ойртлоо. Тус намын засгийн эрх барьж байх үед Европын холбооны хар жагсаалтад орж эдийн засгийн хориг арга хэмжээ авхуулчихлаа. Мөн арилжааны банкууд дампуурах болов. УИХ-ын гишүүн Б.Ундармаагийн Капитал банк дампуурч иргэд, аж ахуйн нэгж, Нийгмийн даатгалын сан, Эрүүл мэндийн даатгалын сан, төсвийн хөрөнгийг үрэн таран хийсэн билээ. Одоо ч хохирлоо бүрэн барагдуулж чадаагүй. Ирээдүйд бүх хохирлоо барагдуулах нь бүрхэг байгаа юм. Тэгвэл Чингис хаан банк дампуурах дээрээ тулаад байна. Тус банкны актив, хөрөнгө санхүүгийн байдал муудаж хүндэрчээ.
Өнгөрсөн онд алдагдалтай ажилласан тайлан гаргаж Монголбанканд өгсөн ч түүнийгээ цахим хуудастаа байршуулаагүй байна. Чингис хаан банкны 2018 оны жилийн эцсийн санхүүгийн тайланг харвал нийт актив нь 527.2 тэрбум төгрөг. Харилцах хадгаламж нь 279.4 тэрбум төгрөг байж. Нийт олгосон зээл нь 265 тэрбум, өөрийн хөрөнгө нь 41 тэрбум төгрөг байгаа тайлан гарчээ. Монголбанкнаас арилжааны банканд тавьдаг төлбөр түргэн гүйцэтгэх зохистой харьцаа нь 35.3 хувьтай гарч байжээ. Тэгвэл өнөөдөр дээрх бүх үзүүлэлт хамгийн муу дүнтэй гарсан байна. Тухайлбал, төлбөр түргэн гүйцэтгэх зохистой харьцааны шалгуур үзүүлэлт нь -9.4 хувьтай гарчээ. Уг нь Монголбанкнаас уг үзүүлэлтийн доод хязгаарыг 25 хувь хэмээн тогтоосон байдаг.

Чингис хаан банкны энэ оны нэгдүгээр улирлын тайлангаас харвал нийт хөрөнгө нь 372.1 тэрбум төгрөг байна. Нийт өр төлбөр нь 360.8 тэрбум төгрөгт хүрчээ. Тэгвэл нийт олгосон зээл нь 254.9 тэрбум төгрөг байгаа юм. Үүнээс чанаргүй зээлийн хэмжээ 39 тэрбум төгрөг болсон байна. Мөн анхаарал хандуулах буюу асуудал дагуулсан зээлийн хэмжээ 1.2 тэрбум төгрөг байгаа аж. Энэ бүхнээс үзвэл Чингис хаан банкны үйл ажиллагаа доголдож хэвийн бус болсныг тод илтгэж байна. Гэтэл арилжааны банкны үйл ажиллагаанд хяналт тавин ажилладаг Монголбанк яагаад дорвитой арга хэмжээ авахгүй байгаа нь асуултын тэмдэг дагуулж буй юм. Чингис хаан банкны үйл ажиллагааны талаар Монголбанкны Олон нийтийн боловсрол, мэдээллийн төвөөс тодруулахад “Монголбанкнаас Чингис хаан банканд үйл ажиллагааны төлөвлөгөө гаргах үүрэг өгсөн. Хяналт шалгалт хийж байгаа. Чингис хаан банкны хохирогчдын холбооноос Монголбанканд 72 цагийн дотор хариу өгөх шаардах бичиг өгсөн. Энэ шаардах бичгийн хариуг Монголбанкны Хяналт шалгалтын газраас өнөөдөр (2020.05.21) өгнө. Эндээс бүх зүйл тодорхой болох байх” гэсэн хариу өглөө. Ямартай ч Чингис хаан банкны үйл ажиллагаа доголдож харилцагчдаа хохироож “шар махтай нь хатааж” байна.  Үүнээс гадна тус банканд Эрүүл мэндийн даатгалын сан, “Эрдэнэс Тавантолгой”, БСШУЯ зэрэг  төсвийн байгууллагуудын  чамгүй мөнгө байршиж байжээ. Эдгээр байгууллагууд эхнээс шүүхэд хандаж байгаа боловч одоогоор төрийн байгууллагуудын яг хэдэн төгрөг байршиж байсан тухай нэгтэгсэн мэдээлэл гараагүй байгаа юм.  Ийнхүү МАН-ын эрх барьсан дөрвөн жилийн хугацаанд хоёр дахь арилжааны банк дампуурахад бэлэн болоод байна. 

Ингээд харилцагчдынхаа хүссэн мөнгийг гаргаж өгч чадахгүй байгаа шалтгааны талаар олон зүйл нуршилгүй дараах хүснэгтээр үзүүлье. 

Чингис хаан банкны холбогдох этгээдэд олгосон зээл, гаргасан аккердатив бусад үйлчилгээний талаарх мэдээллийг доорх хүснэгтэд харууллаа. 

ЭХ СУРВАЛЖ: "АРДЧИЛАЛ ТАЙМС" СОНИН