ATIME.MN сайтын сэтгүүлч Ц.Эрдэнэтуяа БНХАУ-д зохион байгуулагдаж буй “Бүс ба Зам” олон улсын хамтын ажиллагааны гуравдугаар чуулга уулзалтаас мэдээлж байна. 

БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпиний санаачилсан “Бүс ба Зам” санаачилгын 10 жилийн ой энэ онд тохиож байгаа билээ. Тус ойг тохиолдуулан БНХАУ эдгээр өдрүүдэд (2023.10.17-2023.10.18) нийслэл Бээжин хотноо “Бүс ба Зам” олон улсын хамтын ажиллагааны дээд түвшний III чуулга уулзалтыг зохион байгуулж байна. Энэ удаагийн "Бүс ба зам" III чуулга уулзалтад 130 улс орны төр, засгийн газрын тэргүүн нар болон 30 гаруй олон улсын байгууллагын төлөөлөгчид оролцож байгаа бөгөөд тэдгээрийн төлөөлөл чуулганы нээлтэд оролцон илтгэл тавьсан юм. 

Эхэнд БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин үндсэн илтгэл тавьсан бөгөөд тэрбээр өнгөрөгч  10 жилд бид санаачлагынхаа анхны зорилгоо ухамсарлаж, гар нийлэн урагшилж, “Бүс ба Зам” олон улсын хамтын ажиллагааг амжилттай үргэлжлүүлж багагүй амжилтад хүрсэн. Зорилгодоо хүрэхийн тулд  багагүй саад бартааг даван туулсан ч шантрахгүйгээр урагшилсаар өнөөдөртэй золгож байна. ДЭлхий нийтийг хамарсан цар тахлын үед "Бүс ба зам" санаачлага хүмүүсийн амь нас, эрүүл мэндийн замыг холбох гүүр болсон. Бид хөрш зэргэлдээ орон болон тусламж хэрэгтэй улс оронд амны хаалт, эм тариа болон вакцин зэргийг нийлүүлж улмаар хамтдаа цар тахалыг давсан. Цаашид үзэл суртлын сөргөлдөөн, геополитикийн улс төрийн тоглоом, бүлэглэлийн сөргөлдөөнд оролцдоггүй.  Мөн бид нэг талын хориг, эдийн засгийн дарамт шахалт, салан тусгаарлах байдлыг эрс эсэргүүцдэг.

“Бүс ба Зам” санаачилгыг чансаатай бүтээн байгуулахад дэмжлэг үзүүлэх үүднээс Хятад улс найман талт арга хэмжээ авах болно хэмээгээд санаачлага тус бүрийг танилцуулсан юм. 

ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин: Намайг энэхүү хүндтэй үйл ажиллагаанд урьсанд өөрийн дотны анд БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпинд талархал илэрхийлмээр байна.  “Бүс ба Зам” санаачилга нь дэлхий нийтэд тулгарч байгаа сорилтуудыг шийдвэрлэх арга замуудыг олоход тус болно гэдэгт итгэлтэй байна. Цаашид ч “Бүс ба Зам” санаачилгыг илүү өргөн цар хүрээнд хэрэгжинэ гэж итгэж байна. Мөн ОХУ болон БНХАУ нь бүх нийтийн тогтвортой байдал бөгөөд урт хугацааны эдийн засгийн хөгжил дэвшил, нийгмийн сайн сайхан байдлыг хангахыг ямагт эрмэлздэг бөгөөд соёл иргэншлийн олон талт байдал, улс бүр өөр өөрийн хөгжлийн замыг сонгох эрхийг хүндэтгэдэг гэсэн юм.

Казахстаны Ерөнхийлөгч Касым-Жомарт Токаев: Хятад улс дэлхийн аюулгүй байдлыг хангахад чухал үүрэг гүйцэтгэж байна. “Бүс ба Зам” санаачилга нь Хятад улсын эдийн засгийн хүчирхэг байдлыг дэлхий нийтэд нотлон харуулахаас гадна хөгжиж байгаа орнуудын хөгжлийн индэр, дэлхийн нийтийн сайн сайхан байдлыг хөхиүлэн дэмжих хөшүүрэг болж байна. "Бүс ба зам" санаачлагын хүрээнд Казахстан улс гурван жилийн дотор 1300 километр төмөр замын шинэ шугам тавьж, Хятадын хил дээр гурав дахь төмөр замын шалган нэвтрүүлэх боомтыг нээж, Бахты, Калжат хуурай боомтуудыг шинээр барихаар төлөвлөж байна. Торгоны замын сэргэн мандалтын эхлэл суурийг тавьсан XXI зууны мега төсөл болох "Бүс ба зам" санаачилгын шинэ арван жилд хамтын амжилтад хүрэхийн төлөө Казахстан улс хүчин зүтгэнэ. Энэхүү санаачилга нь Ази, Европ, Африкийн 150 гаруй улсыг төмөр зам, өндөр хурдны авто зам, далайн замаар холбосон, урьд өмнө хэзээ ч байгаагүй өргөн цар хүрээтэй олон улсын хамтын ажиллагааны үр дүнтэй талбар болсон. Энэхүү санаачилга нь дэлхийн улс орнуудын соёл, хүмүүнлэгийн харилцааг хөгжүүлэхээс гадна тэдгээр улс орнуудын сайн хөрш, найрамдал, харилцан ойлголцлыг бэхжүүлж байна гэлээ. 

Индонезийн Ерөнхийлөгч Жоко Видодо: "Бүс ба зам" санаачлагын төслүүд нь улсын төсвийн нөхцөл байдлыг хүндрүүлэх ёсгүй. Улс орнуудын дэд бүтцийн хөгжилд "Бүс ба зам" -ын хамтын ажиллагаа цаашид ч бэхжинэ гэж найдаж байна. Мөн дэлхийн нөхцөл байдал улам хуваагдаж байгаа энэ үед БРИ-ийн хамтын ажиллагааг улстөржүүлж болохгүй гэдгийг сануулав. Энэхүү санаачилгыг илүү хүчтэй, илүү үр дүнтэй болгохын тулд бүх талууд үндсэн үнэт зүйлсийг хадгалахын тулд хамтран ажиллах ёстой. Энэ үеэр Жокови мөн зохион байгуулагч орон үндэсний төслөө бие даан хэрэгжүүлэхэд өмчийн орон зайг бий болгодог хамтын ажиллагааны ач холбогдлыг илэрхийлэв, учир нь өмчлөх мэдрэмж нь төслийн тогтвортой байдалд маш чухал юм гэлээ. 

Аргентины Ерөнхийлөгч Альберто Фернандес:  Олон талт үзлийг хүндэтгэдэг бидний хувьд "Бүс ба зам" санаачилга нь бүс нутгийн одоогийн бүтэцтэй өрсөлдөхгүй, харин тэдгээртэй нийцэж, давуу талыг нь ашиглах улс хоорондын харилцааны механизмыг харуулж байна. Мөн Хятад улсад ковид-19 цар тахлын дэгдэлт гарснаас хойш Аргентинд халдварын эсрэг материал, вакцинаар тусалж, дэмжиж байсан. Үүгээр зогсохгүй Аргентин зуун жилийн турш ган гачиг, санхүүгийн хүндрэлтэй байхад дэмжлэг үзүүлсэнд талархал илэрхийлэхийг хүсч байна. Товчхондоо  “Бүс ба Зам” санаачилгыг дэлхийн хэмжээнд хамтын ажиллагааг ахиулахад тус болох олон улсын хэмжээний ирээдүйтэй санаачилга юм гэлээ. 

Этиопын Ерөнхий сайд Абий Ахмед: “Бүс ба Зам” санаачилга нь Африкт ихээхэн нэр хүндтэй  бөгөөд тус тивийн тогтвортой хөгжлийн чиглэлээрх төслүүдийн өндөр эрэлт хэрэгцээг хангаж байгаа санаачлага юм. Африк тив нь хүн ам зүйн ногдол ашиг, байгалийн нөөц баялгаа ашиглаж, эдийн засаг, улс төр, нийгмийн хүчирхэг төв болж байгаа тул одоо өөрийн боломж, чадавхийг мэдэрч байна. Африк тив дэлхийн бусад хэсэгт цаг уурын хямрал, мөргөлдөөний үр дагаврыг ялангуяа амссан гэж Ахмед Бээжинд болсон "Бүс ба Зам" санаачилгын дээд хэмжээний уулзалтын үеэр мэдэгдэв. "Бид нийтийн сайн сайхан байдалд нөлөөлдөг форумд хоосон ажиглагч байж болохгүй. Саад бэрхшээлүүдээр дүүрэн ертөнцөд "Бүс ба зам" санаачлага нь биднийг холбох гүүр болохыг уриалж байна гэсэн юм.

Харин НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерриш: Хөгжлийг дэмжихгүйгээр хөгжил байхгүй, хөгжиж буй олон орон нэн шаардлагатай байгаа дэд бүтцээр гачигдах болно. “Хөгжлийн дэмжлэг, дэд бүтцийн тусламж авч чадахгүй буй олон улс орон байна. Тийм учраас энэ уулзалт болон "Бүс ба зам" санаачилга маш чухал". “Бүс ба зам" санаачлага нь бидэнд ногоон хот, олон нийт, зам тээвэр, эрчим хүчний системээс илүүг бүтээх түүхэн боломж байгааг харуулж байна. "Бүс ба Зам" санаачилгын тусламжтайгаар бид дэд бүтцийн онцгой байдлыг дэд бүтцийн боломж болгон хувиргаж чадна.‘Бүс ба Зам’ санаачилгад нэгдсэнээр дэд бүтцийн тулгамдсан асуудлаа дэд бүтцийн боломж болгож хувиргах боломжтой гэлээ.

"Бүс ба Зам” олон улсын хамтын ажиллагааны III чуулга уулзалт аравдугаар сарын  17-18-нд Бээжин хотноо зохион байгуулагдаж байгаа бөгөөд одоороор тус санаачлагад  дэлхийн 140 гаруй улс орон болон олон улсын байгууллага нэгджээ.